“7 Temel İsraf” Öncelikle Toyota Üretim Sisteminden türetilen bir yönetim felsefesi olan yalın üretim sistemi içinde “Muda” adı verilen israfları ortadan kaldırmaya odaklanır.

Aşırı insan hareketinin israfları da dahil olmak üzere birçok israf türünü hesaba katar ve üretimin her adımını maliyeti azaltan ve toplam geliri artıran bütüncül ve verimli bir sürece entegre etmeyi amaçlar.

İsraf Yalın Üretim’de “7 Temel İsraf” olarak tanımlanmıştır:

1. Hatalı Üretim
2. Aşırı Üretim
3. Fazla Stok
4. Bekleme
5. Aşırı İşleme
6. Gereksiz Taşıma
7. Aşırı Hareketler

İsrafın Nedenleri

• Yanlış yerleşim (Layout)
• Ayar ve tamir işlemlerinin uzunluğu
• Süreçlerin yeterli olmayışı
• Bakım çalışmalarının etkili olmaması
• İş yapma metodunun yetersizliği
• Eğitim eksikliği
• Organizasyona bağlı sorunlar
• Eski yönetim biçimleri
• Performans değerlendirmenin yanlışlığı/yetersizliği
• Planlamanın yetersizliği
• Hammadde kalitesinin yeterli olmayışı
• Tedarikçiler ile ilişkilerin iyi olmaması
• Müşteri şikayetlerinin iyi değerlendirilmemesi

7 Temel İsraf – Hatalı Üretim

“Hatalı üretim”, tasarım standartlarından veya müşterinin beklentisinden sapan bir ürünü ifade eder. Hatalı ürünler değiştirilmelidir; bunu işlemek için evrak ve insan emeğine ihtiyaç duyarlar; potansiyel olarak müşterilerini kaybedebilirler, ürün kullanılmadığı için hatalı ürüne konulan kaynaklar boşa gider. Ayrıca, hatalı bir ürün, kusurun başlamasına yol açmış olabilecek diğer düzeylerdeki israfları ifade eder; daha verimli bir üretim sistemi kurmak hataları azaltır ve ilk etapta bunları ele almak için gerekli kaynakları arttırır.

Hataların üretimin çevresel maliyetleri, tüketilen hammaddeler, ürünün atılması veya geri dönüştürülmesi gereken hatalı kısımları (geri dönüştürmeye dahil olan diğer kaynakları boşa harcar) ve hatalarla başa çıkmak için gereken ekstra alan ve artan enerji kullanımıdır.

7 Temel İsraf – Aşırı Üretim

İsrafların en ciddisi olan “aşırı üretim”, diğer tüm israf türlerine neden olabilir ve stokun fazla olmasına neden olabilir. Kullanılmayan bir ürünün çok fazla stoklanması bariz maliyetlere neden olur: depolama, boşa giden malzemeler ve gereksiz stoka bağlı aşırı sermaye.

Tabii ki, söz konusu ürüne bağlı olarak, aşırı üretimin çok ciddi çevresel etkileri olabilir. Gerekenden daha fazla hammadde tüketilir; ürün bozulabilir veya eskimiş olabilir, bu da atılmasını gerektirir; ve ürün tehlikeli maddeler içeriyorsa, gereğinden fazla tehlikeli madde israf edilir, bu da ekstra emisyonlara, ekstra israf imha maliyetlerine, israfların kendisinden kaynaklanan potansiyel çevresel sorunlara yol açar.

7 Temel İsraf – Gereksiz Stok

Stok israfları, işlenmemiş envanter tarafından üretilen israfları ifade eder. Bu, depolama israfını, işlenmemiş stoğa bağlı sermaye israfını, stoğu taşıma israfını, stoğu tutmak için kullanılan kapları, depolama alanının aydınlatılmasını vb. İçerir. Ayrıca, fazla stoğa sahip olmak israfları gizleyebilir.

Stok israfının çevresel etkileri, paketleme, bozulma veya çalışma sırasındaki hasar, hasarlı veya eski stokların yerini alacak ek malzemeler ve ışık enerjisinin yanı sıra ısı veya soğuk stok alanıdır.

7 Temel İsraf – Bekleme

Bekleme, bir önceki adım tamamlanırken üretim zincirinin bir aşamasında üretimin yavaşlaması veya durdurulması nedeniyle harcanan zamanı ifade eder. Klasik örneği, üretim hattı, zincir boyunca bir görev diğerinden daha uzun sürerse, bir sonraki görevden sorumlu çalışanın beklemesini harcadığı her zamandan daha fazla zaman harcar.

Daha fazla zaman alan görev daha verimli hale getirilmeli, yardımcı olmak için diğer çalışanlar işe alınmalı veya bu boşa harcanan zamanı telafi etmek için iş akışı daha iyi koordine edilmeli veya planlanmalıdır.

Çevresel etki, bekleme süresi boyunca harcanan emeğin ve aydınlatma, ısıtma veya soğutmadan kaynaklanan enerjiden kaynaklanmaktadır. Ek olarak, malzeme bozulabilir ve verimsiz bir iş akışı nedeniyle bileşenler hasar görebilir.

7 Temel İsraf – Aşırı İşleme

Aşırı işleme, üretim sürecinin gereksiz olan herhangi bir bileşenini ifade eder. Asla görülmeyecek bir alanı boyamak veya kullanılmayacak özellikler eklemek aşırı işlemeye örnektir. Esasen, müşterinin gerektirdiğinden daha fazla değer katmayı ifade eder.

Çevresel etki, üretimde tüketilen parça, işçilik ve hammaddelerin fazlalığını içerir. Zaman, enerji ve emisyon, bir üründe gereksiz bir şey üretmek için kullanıldıklarında boşa harcanır; basitleştirme ve verimlilik bu israfları azaltır ve şirkete ve çevreye yarar sağlar.

7 Temel İsraf – Gereksiz Taşıma

Taşıma, malzemeleri bir konumdan diğerine taşımadır. Taşımanın kendisi ürüne değer katmaz, bu nedenle bu maliyetleri en aza indirmek önemlidir. Bu, üretim zincirinde bir tesisin diğerine daha yakın olması veya daha verimli yöntemler kullanarak nakliye maliyetlerinin en aza indirilmesi anlamına gelir.

Kaynaklar ve zaman, malzeme taşıma, nakliye, eğitim, güvenlik önlemleri uygulama ve ekstra alan kullanma konularında personel istihdamında kullanılır. Taşıma, üretim zincirinin bir kısmının malzemenin gelmesini beklemesi gerektiğinden, bekleme israfına da neden olabilir.

Beklemeye yönelik çevresel maliyetler arasında gaz emisyonları, kullanılan nakliye ambalajları, ürüne olası hasarlar ve ayrıca tehlikeli maddelerin taşınmasını içeren diğer tüm atıklar sayılabilir.

7 Temel İsraf – Aşırı Hareket

Aşırı hareket, bir kişi veya makine tarafından en aza indirilebilen hareketin tümüdür. Aşırı hareket, daha az eklenebilecek bir değer eklemek için kullanılırsa, bu hareket marjı boşa harcanır. Hareket, fabrika katında bir şey almak için eğilen bir işçiden makinelerde ek aşınma ve yıpranmaya kadar herhangi bir şey anlamına gelebilir ve bu da değiştirilmesi gereken sermaye amortismanı ile sonuçlanabilir.

Aşırı hareketin birçok çevresel maliyeti vardır. Bariz olanlardan biri aşınmış makinelerin yerine kullanılan gereksiz malzeme israfıdır; bir diğeri, yük asgariye indirilmiş olsaydı onlara ihtiyaç duymamış olabilecek aşırı yüklenmiş çalışanların sağlık kaynakları olabilir.

Taiichi Ohno, Toyota Üretim Sisteminde israfı 7 kategoriye ayırmıştır.

Jeffrey K.Liker ise “The Toyota Way” kitabında söz konusu israflara ek olarak çalışanın kullanılmayan yaratıcılığını eklemiştir. (Liker, 2004, s:28)

8 . İsraf – Kullanılmayan Beyin

Çalışanları dinlemeyerek, onların fikirleri ve yetenekleri neticesinde oluşabilecek öğrenme fırsatlarından yararlanmamak olayına sekizinci israf diyebiliriz. (Liker,2004, s:29)

Eğitim ve uygulama desteği talepleriniz için info@donusumdanismanlik.com adresinden bize ulaşabilirsiniz.